Longread: Het verval van Anderlecht

ANDERE Anderlecht verloor woensdagavond kansloos met 0-3 van Celtic Glasgow. De wedstrijd waarin Anderlecht de grootste kans had op puntengewin. De Europese lente lijkt nu al heel ver weg. Hoe is het zo ver kunnen komen? Laat ons beginnen bij het begin. Niet in een waas van melancholie naar Europese finales. Nee, we keren terug naar het seizoen 2012-2013. Het jaar waarin Anderlecht haar 32e landstitel veroverde. 

2012-2013

Vanden Brom krijgt paars-wit na een lastige start met 13 op 21 en 22 op 36 op de rails. Met erg offensief voetbal veegt het de vloer aan met AA Gent (5-0) en Club Brugge (6-1). Anderlecht pakt 45 op 54 en sluit zo de reguliere competitie af als leider met 67 op 90 en een doelsaldo van +42.

Het verrassende Zulte Waregem blijft met 63 punten als enige in het spoor van paars-wit, al verraadt hun doelsaldo van +20 wel een verschil in klasse. Racing Genk en Club Brugge -beiden doelsaldo +23- volgen al op respectievelijk twaalf en dertien punten.

Ook in de Champions League voetbalt paars-wit zonder complexen. Het wordt weliswaar vierde met vijf op achttien, maar pakt wel een punt op het veld van AC Milan, wint thuis van Zenit Sint-Petersburg en als het op de slotspeeldag niet bestolen wordt door de arbitrage, wint het op het veld van Malaga in plaats van er gelijk te spelen. In dat geval had het zich geplaatst voor de Europa League.  

Verlamd door angst begint Anderlecht met vijf op achttien aan de play-offs, maar uiteindelijk pakt het toch de titel. Anderlecht teert op de klasse van Jovanovic, Mbokani, Suarez, Biglia en -op een heel andere manier- Kouyaté. Daarnaast zijn ook Praet en Bruno basisspelers.  

Praet is vijf dagen voor de titelmatch negentien geworden. Bruno wordt pas vier maand later twintig. Het is symbolisch voor de nieuwe weg die Anderlecht wil inslaan.

2013-2014

In de zomer van 2013 haalt Anderlecht heel wat jeugd naar de A-kern. Eind juni zijn zestien van de dertig spelers in de A-kern twintig of jonger. Naast Praet en Bruno maken ook Tielemans, Dendoncker, Jordan Lukaku, Mbemba, Heylen, Acheampong, Najar, Roef en Kaminski deel uit van onze A-kern.

Anderlecht neemt afscheid van Jovanovic, Mbokani en Biglia en verklaart voor een overgangsjaar te gaan. Eind augustus haalt het nog een extra jongeling bij de kern: Mitrovic.

Anderlecht begint met twaalf op achttien aan de competitie, maar op speeldag zeven lijkt de puzzel helemaal in elkaar te vallen. Mitrovic staat voor het eerst in de basis: in de spits naast Suarez. De twee vinden elkaar blindelings. Mitrovic scoort meteen twee keer en ook Suarez legt al zijn zesde van het seizoen binnen. Anderlecht wint zo met 5-0 van KV Mechelen.

Kort nadien valt Suarez uit voor de rest van het seizoen. Na het verdwijnen van Jovanovic en Mbokani wordt het verlies van een derde voormalige gouden schoen Anderlecht te veel.

In de Winter probeert Van Holsbeeck onder meer Defour, Bashuayi en Thorgan Hazard naar het Astridpark te halen, maar faalt keer op keer. Geen van de drie komt naar Anderlecht.

Het piepjonge paars-wit krijgt geen constante meer in haar prestaties. Op speeldag 29 verliest Anderlecht met 1-0 op het veld van Oud Heverlee-Leuven. Anderlecht staat op dat moment derde met het meest aantal gemaakte doelpunten, maar ondanks het “overgangsjaar”, moet Vanden Brom toch opkrassen.

Assistent Hasi neemt over en schuift Kouyaté naar het middenveld. Anderlecht begint met zeven op vijftien aan Play-Off I en lijkt geen aanspraak te kunnen maken op de titel. Op speeldag zes wint het echter verrassend met 2-1 tegen Standard en op speeldag zeven wint het na negentig minuten onder te liggen op Jan Breydel dankzij een late owngoal van Thomas Meunier.

Anderlecht pakt plots de kop en geeft die niet meer af. Herman Van Holsbeeck heeft het achteraf over “Een onverwachte titel die ons dankzij de miljoenen uit de Champions League een voorsprong op de concurrentie zal bezorgen.”

2014-2015

Anderlecht vervangt in de zomer Kouyaté door Defour en begint aan het seizoen met 13 op 15. Nadien zakt het helemaal weg met achttien op 39.

Van Holsbeeck belooft de kern gevoelig te versterken en haalt in januari Marin, Rolando en Sylla binnen. Marin en Rolando floppen, Sylla blesseert zich op de Africa Cup en komt niet aan spelen toe. Anderlecht sluit het seizoen af op de derde plaats, na AA Gent en Club Brugge.

2015-2016

Anderlecht gaat verder met Hasi. Naast Marin en Rolando vertrekken ook Mitrovic, Mbemba en Cyriac. Om hen te vervangen haalt Anderlecht Gillet, Okaka, Ezekiel en Obradovic binnen.

Anderlecht duikt de winterstop in op een tweede plek. Ditmaal wordt de hoop gevestigd op wintertransfers Duricic en Büttner. Anderlecht sluit de reguliere competitie af op plek drie met negen punten achterstand op Club Brugge en vijf op AA Gent.

De Brusselaars wippen nog wel over de Oost-Vlamingen, maar de eerste Brugse titel in dertien jaar komt op geen enkel moment nog in het gedrang.

2016-2017

Hasi wordt aan de kant geschoven. Een dozijn vervangers passeert de revue, waarna Anderlecht “eerste keuze” Weiler aanstelt als T1. Bij zijn voorstelling vertelt Van Holsbeeck het volgende: “Weiler heeft de kwaliteit om jonge spelers beter te maken. Hij zal de identiteit van Anderlecht herstellen met aanvallend en attractief voetbal.”

Ook Weiler zelf komt aan het woord. “Ik hou van aanvallend voetbal. Iedereen ziet toch graag mooie goals?”

Weiler vloekt echter met alles wat paars en wit is. Hij begrijpt niet waarom in België het idee leeft dat Anderlecht altijd en overal moet winnen. Champagnevoetbal is niet meer van deze tijd. Modern- counter en werkvoetbal is dat wel.

Het paars-witte spel is lange tijd niet om aan te zien. De stoel van Weiler wankelt permanent. Eén man voorkomt dat die omvalt: Teodorczyk.

Begin februari zit hij aan zeventien doelpunten en drie assists in 24 competitiewedstrijden. Teo brengt Anderlecht in elf verschillende competitiewedstrijden op voorsprong. Twee keer buigt hij met twee doelpunten ene achterstand in een voorsprong, twee keer scoort hij in het slot de enige goal uit de partij en twee keer lukt hij de gelijkmaker. Slechts twee van zijn doelpunten leveren geen rechtstreekse punten op. Bovendien is niet één van al zijn goals was een strafschop.

Nadien is het vaak Tielemans die met afstandsschoten voor de -drie- punten zorgt. Anderlecht duikt als leider de play-offs in en na een wel erg gevleide zege tegen Zulte Waregem op speeldag één, kunnen ze al counterend de klus klaren.

Het is de minst verdiende titel sinds lang, maar er zijn verzachtende omstandigheden. Weiler heeft de kleedkamer opgekuist en een nieuwe ploeg gebouwd. Anderlecht haalt de laatste acht in de Europa League en moet daardoor enorm veel wedstrijden op korte tijd spelen. De titel was het belangrijkste. Volgend seizoen zal het spel wel beter worden.

2017-2018

Vanden Stock surft mee op de euforische titelgolven: “We moeten zo snel mogelijk in pot één van de Champions League belanden.” Misplaatste grootspraak die ons zo gehaat maakt bij niet-Anderlechtsupporters. Abonnementsverkoopstimulerende leugens die leiden tot enorme frustraties bij de supporters.

Het vertrek van Tielemans is onafwendbaar. Het huiswerk aan inkomende zijde is verrassend snel voor drie kwart rond. Anderlecht haalt meteen Onyekuru, Gerkens, Sels en Kums. Ook die laatste klinkt hoopvol: “Ik wil Anderlecht helpen om beter voetbal te brengen.”

Maar Weiler? Die begrijpt er niets van. “Beter voetbal? We zijn toch kampioen geworden?” Hij zegt het op dat moment niet, maar je voelt het hem denken: Wat zijn die journalisten toch eikels, die supporters verwende nesten.

Anderlecht begint met een bloedeloze 0-0 op het veld van Antwerp en pakt in augustus vier op twaalf. In onze artikels en de reacties daarop klinkt vaak hetzelfde geluid: Er is geen stand-in voor Dendoncker of Obradovic en op de rechterflank vallen Appiah, Chipciu en Bruno zo vaak door de mand dat het een kwestie van tijd lijkt vooraleer de paars-witte mandenvlechters gaan staken wegens een te hoge werkdruk.  

Van Holsbeeck flirt even met Mata (rechts) en Marusic (links), maar wordt twee keer afgewezen. Een plan-B lijkt er niet te zijn. Of toch: op 30 augustus komt Beric, één dag later Sa. Een diepe spits en een centrale verdediger.

In september duurt de malaise voort. Tegen Lokeren zit Kums op de tribune, tegen Bayern München staat hij warempel centraal achteraan. Plots staat ook een half fitte Najar twee keer aan de aftrap. Resultaat: een nieuwe blessure en bijhorende langdurige afwezigheid.

Het geduld bij zowat alles met een paars hart is op. Wanneer de opgeviste Harbaoui Anderlecht op voorsprong brengt in het Guldensporenstadion, scanderen de meegereisde fans: “Wij willen voetbal zien” en “Weiler buiten.” Het inspireert Vanden Stock om hen uit te maken voor “sukkelaars.”

Het plebs dat betaalt om Anderlecht te volgen in alle uithoeken van België en Europa heeft uiteraard geen recht op een eigen mening. *

Nog steeds heeft het paars-witte bestuur de boodschap niet begrepen. Ze smeken de Zwitser tot het laatste moment om te blijven. Zonder resultaat.

Frutos neemt over, maar ook hij pakt uit met een aantal rare keuzes en zeer matig voetbal. Daarbij wordt hij net als zijn voorganger niet geholpen door de hiaten in deze spelerskern. Tegen Westerlo en Waasland-Beveren is het allemaal erg matig, maar valt het resultaat nog mee.

De partij tegen Celtic is echter een triest dieptepunt. Frutos predikt aanvallend voetbal, maar pakt uit met een 5-4-1. Tegen de niet eens sterke Schotten komt Anderlecht niet verder dan 26 procent balbezit in de eerste periode. Niet tegen Arsenal of Barcelona. Nee, tegen Celtic. De ploeg die in een niet eens zo ver verleden zelf met twintig procent balbezit won van la Blaugrana.

Van het aanvallend voetbal is al een hele tijd niets meer te zien. Maar wat er de afgelopen maanden met onze jeugd gebeurde is minstens even pijnlijk. Mangala (19) heeft intussen een basisplaats bij Stuttgart in de Bundesliga. Hij vertrok omdat hij daar wel een project zag, dat er bij Anderlecht niet was.

Svilar (18) vertrok naar Benfica na valse beloftes van het paars-witte bestuur. Daarnaast verloor Anderlecht deze zomer ook Raskin (16) aan Gent, Lukebakio (20) aan Charleroi en Kawaya (21) aan Mechelen. Gelukkig is het voor Leya Iseka en Doumbia (beiden 19 en Zulte Waregem), Faes (19, Excelsior) en Van Camp (18, Roda JC)  nog niet te laat.

De wedstrijd van zondag tegen Standard wordt op middellange termijn wellicht de laatste voor Frutos als T1 van Anderlecht. Hoewel we er van overtuigd zijn dat deze kern onvolledig is en Frutos potentieel heeft als trainer, twijfelen wij er ook niet aan dat een ervaren trainer meer uit deze groep kan en zal halen.

Het is duidelijk dat Van Haezebrouck de nieuwe T1 wordt. Als Frutos voldoende zelfkritiek heeft, beseft hij dat hij nog tijd nodig heeft als hij zich niet wil verbranden. Onder die voorwaarde, kan de Argentijn een prima assistent worden.

De tijd dat een assistent enkel maar potjes en kegeltjes neerzet is voorbij. Frutos zou uitstekend zijn op training, maar in wedstrijden nog ervaring missen. Zou het niet ideaal zijn mocht hij in de schaduw van Hein kunnen leren als assistent-trainer en spitsentrainer?

Conclusie

Twee keer leverde een landstitel een trainer te veel krediet op. In dat opzicht was de titel in het seizoen 2013-2014 een vergiftigd geschenk.

Drie keer stelde de club te veel hoop in de wintertransfers, die flopten of uiteindelijk onhaalbaar bleken.

Het lijstje van Van Haezebrouck zal al wel klaarliggen. Hopelijk staan daar ook een aantal spelers op die Bayat als manager hebben.

Omdat pessimisme niemand vooruit helpt: morgen: de wederopbouw van Anderlecht

* Anderlecht-online is van oordeel dat fans het recht hebben om vocaal op te roepen tot het ontslag van een trainer en beter voetbal. Het in een park belagen van een trainer en zijn vrouw en plannen om een coach de toegang tot de spelersbus te ontzeggen is van een geheel andere orde en verwerpt deze site ten stelligste.